"Bootable" DVD Oluşturmak

Daha önce yazdığım bazı yazılara yapılan yorumlardan pek çok kişinin "Bootable" kavramı hakkında bilgisi olmadığını gördüm.Elinde Iso dosyası olmayan fakat Windows kurulum dosyalarına sahip bilgisayar kullanıcılarının "Bootable" bir DVD oluşturmak konusunda sıkıntı yaşadıklarını da gördüm.Bu yazıda "Bootable" nedir ve "Bootable" medyalar nasıl oluşturursunuz bunu anlatacağım.Eğer sadece elinizdeki Windows dosyalarını DVD'ye Bootable olarak yazdırmak ile ilgileniyorsanız direk 2. bölüme geçebilirsiniz...

Konu ile ilgili yazılarım;

• Bütün sürümleri içeren Windows 7 DVD'si oluşturmak 

• Windows 7 "Boot" Edilebilir Bir Usb Bellek Oluşturmak 

• Usb bellekten "Boot" edilebilir "Windows Vista" oluşturmak 

• "DosBootable" Usb Bellek Oluşturmak 

• Resimli Windows 7 Kurulumu (Format) 

BÖLÜM I 

BOOT SÜRECİ NASIL İŞLER?

Bir bilgisayarın güç düğmesine bastığınızda ilk olarak anakarta güç girişi olur.Anakart bunun üzerine hemen kendi "firmware"ine başvurur ve  işlemciyi çalıştırır.Ardından BIOS devreye girer.

BIOS başladıktan sonra ilk iş olarak bir Power-on self test (POST) yapar.Yani bütün donanımı, çevresel donanımı ve takılabilen aygıtları sağlam mı diye kontrol eder.(Bir araba kazası düşünün.Sürücünün şoku atlattıktan sonra ilk yaptığı iş diğer yolcuların durumunu kontrol etmektir.İşte BIOS'un yaptığı bu sürücü ile tamamen aynı şeydir) "POST"tan sonra eğer bir sorun yoksa BIOS işletim sistemini başlatmak ister.

Fakat işletim sistemi nerede?

BIOS bu sorunun cevabını yine kendi içinde bulur.Günümüz sistemlerinde işletim sisteminin bulunabileceği 3 mekan bulunur. Harddisk, CD/DVD Sürücü ve USB (Eskiden Floppy).BIOS daha önceden kendisine verilen sıraya göre bunları kontrol eder.İşte format atmak istediğimizde BIOS içinde DVD sürücüyü yada USB girişini  ilk sıraya almamızın sebebi budur.Eğer bunu yapmazsak BIOS Hard disk, optik sürücü, usb sırasını izleyeceğinden ve harddiskte işletim sistemi bulacağından dolayı optik sürücüye hiç sıra gelmez ve dolayısıyla sistemi DVD'den boot edemezsiniz.

Bununla ilgili
BIOS'u DVD'den Başlayacak Şekilde Ayarlamak
isimli yazıma gözatabilirsiniz.

BIOS işletim sistemini bulduktan sonra hard diskin MBR olarak adlandırılan ilk 512 Byte'lık sektörünü okur. ("Sector Zero") MBR (Master Bot Record) hayati derecede önemli iki adet veri içerir.Hard diskin şeması ve MBR imzası.

MBR çok küçük boyutundan dolayı çok az veri içerir ve ancak kendisinden sonraki sektörü tetikleyebilir.Bu bir hard disk bölüntüsünün boot sektörü  olabilir veya MBR'nin kodlamasına bağlı olarak bir ileri MBR sektörü de olabilir.Windows'ta bu genelde "C: \NTLDR"dir.İşte çoğu zaman karşılaştığımız "NTLDR is missing" hatasına yol açan boot sürecinin  bu aşamasında hata oluşmasıdır.MBR'nin tetiklediği bir diğer sektörde Boot Configuration file(Windows'ta "boot.ini" olarak bilinir.)İşte bu aşama eğer dualboot bir sistem kullanıyorsanız işletim sistemi seçim ekranı ile karşılaştığınız aşamadır.

Artık işletim sisteminin çekirdeğini başlatılır.Çekirdek hardiskin dosya sistemini(Günümüzde NTFS) tanımladıktan sonra sistem açılır.Alttaki resimde tüm bu anlattığım aşamaları görebilirsiniz.

BOOTABLE MEDYALAR NEREDE KULLANILIR?

• İşletim sistemi kurulumunda
• Veri kurtarmakta
• Veri silmekte (İşletim sistemi üzerinden silinemeyen veriler özellikle)
• Yazılım ve donanım problemlerinde
• Yazılım ön izlemelerinde
• Parola kurtarmakta
• Oyunlarda (Eskiden di tabii Amiga zamanında :D Altta nostaljik bir ekran alıntısı görebilirsiniz)

PEKİ "BOOTABLE"IN FARKI NE ?

İşte çoğu kullanıcının kafasının karıştığı nokta bu.(Olayı Windows kurulumu ekseninde anlatıyorum)
Windows kurulum dosyaları genelde DVD'de bulunur. Fakat intenetten indirdiğinizde ISO(İmaj) dosyası olarak indirir, sonra bir disk yakıcı program vasıtası ile bunu bir DVD'ye yazar ve Windows Kurulum DVD'si elde edersiniz.Buraya kadar herşey normal.Amaa eğer bu DVD'nin içeriğini masüstüne kopyalarsanız veya bir flash belleğe atarsanız veya ISO formatındaki dosyayı örneğin Deamon Tools benzeri bir programla içeriğini açıp değişiklik yapasanız artık elinizde sadece Windows kurulum dosyaları olur.Elinizdeki Windows kopyası artık "Bootable" özelliğini yitirmiştir.

Bunun sebebi bir ISO dosyası normalde sizin göremeyeceğiniz ve bilgisayarı boot etme kabiliyetine sahip dosyalar içerir.Bunları hard diske veya flash belleğe kopyalama sırasında teknik nedenlerle bu dosyalar kopyalanmaz.Bu bu dosyaların artık işe yaramadığı anlamına gelmez.Örneğin kopyala yapıştır ile flash belleğe attığınız bir windows kopyası ile kolayca Windows kurabilirsiniz.Ama burada kilit nokta şudur;

Bunu sadece çalışan bir işletim sistemi üzerinden yapabilirsiniz.Eğer işletim sisteminiz çöktü ise, kurulu bir işletim sisteminiz yoksa veya WinRE ara yüzünü açıp sistem onarımları yada ileri düzey kullanıcı eylemleri gerçekleştirmek istiyorsanız bu elinizdeki Windows kopyası sadece çöptür ve hiçbir işe yaramaz.Oysa Bootable bir medyanız olsaydı bütün bunları kolayca yapabilirdiniz.

Peki ya bu durumda bu kopyaya  "Bootable" özelliğini tekrar nasıl kazandıracağız..? Lütfen okumaya devam edin...

BÖLÜM II

Windows dosyalarını önyüklenebilir olarak yazdırmak

Eğer elinizde ISO dosyası varsa alttaki yollardan size kolay gelen birini uygulayın;

• ISO dosyasına sağ tıklayıp "Disk yansımasını yaz" derseniz Windows'un kendi disk yakma aracı çalışacaktır.Daha ayrıntılı bilgi için; Windows 7 ile İmaj veya ISO Dosyalarını Yakmak
• ISO dosyasına sağ tıklayıp "Birlikte aç"tan yazıcı programınızı seçebilirsiniz.
• Yazıcı programınızı (örneğin Nero)çalıştırın ve "Burn a disc image" veya "Bir kalıp dosyasını yazdır" veya "Bir imaj dosyasını yazdır" veya benzer seçeneği bulun ve ISO imajınız gösterip yazdırın.

 Hepsi bu. (Altta örnek resimler görüyorsunuz)

Ancak makalenin ana konusu olan durumdaysanız yani elinizde sadece Windows kurulum dosyaları varsa ...

Burada yer alan bölümü güncelleyerek ayrı bir yazı yazdım: Windows (7, 8 veya 10) Kurulum Dosyalarından -UEFI destekli- ISO Dosyası Oluşturmak

Linkte anlatıldığı şekilde bir ISO dosyası oluşturduktan sonra yukarıda anlatılan yöntemlerden birini kullanabilirsiniz.